Fauzia Mahomed Radja – Minder complexiteit in deze wereld

De snelheid van de ontwikkelingen in deze wereld zijn niet meer bij te houden. Denk aan robotisering, Internet of Things, globalisering en de gehele digitale revolutie. Je zou denken dat samenwerken en communiceren nu makkelijker zou moeten gaan. Het is wel zo dat de verschillende nieuwe tools het op sommige punten makkelijker hebben gemaakt, maar in de praktijk blijkt het dat we heden ten dage vaker tegen moeilijkheden aan lopen om ingewikkelde vraagstukken op te lossen en om te zetten naar werkbare oplossingen. 

Karel van Berkel en  Anu Manickam schreven het boek Wicked World, systeeminnovatie voor complexe vraagstukken. De auteurs gaan in het boek uit van drie verschillende wereldbeelden, de beheersbare wereld, de bubbelwereld en de complexe wereld. We kunnen concluderen dat ieder individu er op een eigen manier naar kijkt en ook met een eigen aanpak de hedendaagse problematiek benaderd en eventueel wil oplossen.

“Het afgelopen decennium hebben we gezien dat de wereld verre van voorspelbaar is en juist heel onvoorspelbaar en onbeheersbaar is. “

Dit heeft ook weer nieuwe problemen met zich meegebracht want daarbij wordt ook weer het denkvermogen van verschillende individuen getoetst om met deze vraagstukken aan de slag te gaan. We zien ook de opkomst van verschillende communities waarbij gelijkgestemden zich massaal aansluiten voor veiligheid, herkenbaarheid en erkenning. Dit zijn allemaal signalen vanuit de wereld die aantonen dat mensen zich vastklampen aan de beheersbare elementen die er nog wel zijn.

In dit boek worden complexe vraagstukken en problemen omschreven als wicked problems. Hoe kan je deze bijvoorbeeld herkennen: niet deelbaar in kleinere problemen, iedere oplossing brengt weer een ander probleem voort, meerdere betrokken en meerdere belangen. In de samenleving zijn tal van dit soort voorbeelden op te noemen, denk aan het verbod op vuurwerk, Zwarte Pieten discussie of de toestroom van vluchtelingen naar ons land. Met deze drie voorbeelden in het achterhoofd is het duidelijk met welke complexe vraagstukken je te maken kan hebben en dat er effectieve en efficiënte oplossingen moeten worden bedacht.

De auteurs introduceren ‘systeemdenken’. Deze wetenschappelijke benadering gaat uit van het totale overzicht (het geheel) van het vraagstuk in plaats van losse onderdelen. Het denken in systemen bestaat al heel wat jaren en wordt op diverse manieren al toegepast.

In het boek word je systematisch in deze theorie meegenomen. Met het bespreken van de Complex Adaptieve Systeemtheorie (CAS) krijg je een uitgangspunt om met wicked problems in de praktijk aan de slag te gaan. De verschillende hoofdstukken gaan in op systeemanalyse en de toepassing hiervan. Interessant in dit boek is ook het stuk over leiderschap wat wordt besproken. In complexe omgevingen wordt er juist gekeken naar leiders en welke beslissingen, strategieën en keuzes zij moeten maken. Hier worden ook de verschillende kenmerken van leiderschap in complexe situaties benoemd en wordt besproken wat ‘gedeeld leiderschap’ nu inhoudt.

In het boek wordt duidelijk gemaakt dat we met zijn allen functioneren in een ‘nieuwe wereld’ een nieuw speelveld en realiteit, een wereld die andere competenties van leiders, werknemers en managers verwacht.

“We hebben het over leiding nemen in plaats van leiding geven.”

Als individu is het een flinke uitdaging om met complexe vraagstukken aan de slag te gaan. Maar als geheel/collectief kom je samen met alle kennis en competenties een heel eind. Daarom is de samenwerking belangrijk en kan systeemdenken hier een grote rol in spelen om op micro en macro naar de complexiteit van bepaalde vraagstukken te kijken. Wicked World, systeeminnovatie voor complexe vraagstukken zet je aan het denken en geeft je voldoende handvatten om met ingewikkelde vraagstukken aan de slag te gaan. 

Wicked World is verkrijgbaar via Managementboek

Connecten met Fauzia?
website
Linkedin